Ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών σε σχέση με την Έκθεση Προόδου για την Τουρκία
Αναφορικά με την δημοσιοποίηση του ετήσιου Πακέτου Διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο αποτυπώνει την κατάσταση σε σχέση με την πρόοδο που έχει επιτευχθεί κατά το τελευταίο έτος στο πλαίσιο της Διαδικασίας Διεύρυνσης της ΕΕ, το Υπουργείο Εξωτερικών σημειώνει τα ακόλουθα σε σχέση με την Έκθεση Προόδου για την Τουρκία:
Γενικό συμπέρασμα παραμένει, όπως και κατά τις προηγούμενες ετήσιες αξιολογήσεις ότι, αν και η χώρα παραμένει υποψήφια προς ένταξη, συνεχίζει να απομακρύνεται και να διολισθαίνει σε όλα τα θέματα που αφορούν στη δημοκρατία, το κράτος δικαίου, τα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες, την ανεξαρτησία του δικαστικού συστήματος, τη διαφθορά, την ελευθερία έκφρασης. Στους περισσότερους τομείς που εξετάζονται καταγράφεται με σαφήνεια η έλλειψη προόδου.
Σε ό,τι αφορά πιο συγκεκριμένα την Κύπρο, καλείται η Τουρκία για ακόμη μια φορά να υλοποιήσει όλες τις κυπρογενείς της υποχρεώσεις (αναγνώριση Κυπριακής Δημοκρατίας, ομαλοποίηση σχέσεων, επέκταση Πρόσθετου Πρωτοκόλλου για την Τελωνειακή Ένωση, συνεργασία σε θέματα δικαιοσύνης κ.λπ.). Όπως και κατά τα προηγούμενα έτη, καταγράφονται οι παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στα Βαρώσια, επιβεβαιώνεται η θέση της ΕΕ και η σημασία του καθεστώτος της περίκλειστης πόλης και καλείται η Άγκυρα να αναστρέψει τις ενέργειές της και να σεβαστεί πλήρως τα Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας 550, 789, 1251. Παρατίθενται οι συνεχείς παραβιάσεις του εναέριου χώρου, η ενίσχυση της στρατιωτικοποίησης, οι παρενοχλήσεις και οι παράνομες στρατιωτικές ασκήσεις και επαναλαμβάνεται η ετοιμότητα της ΕΕ να υιοθετήσει μέτρα προς προστασία των συμφερόντων της και όλων των κρατών μελών.
Καλείται, επίσης, η Τουρκία να δεσμευτεί ως προς τον σεβασμό των σχέσεων καλής γειτονίας, να αποφεύγει απειλές και ενέργειες που βλάπτουν τις σχέσεις αυτές, να σεβαστεί την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών μελών σύμφωνα με το ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο (περιλαμβανομένης της Συνθήκης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θαλάσσης - UNCLΟS).
Επιπλέον, η Έκθεση καταγράφει φέτος ιδιαίτερα επικριτικά τις συνεχιζόμενες προσπάθειες της Τουρκίας για προώθηση λύσης «δύο κρατών», καθώς και τις προσπάθειες για παραχώρηση καθεστώτος παρατηρητή στην αποσχιστική οντότητα στον Οργανισμό Τουρκογενών Κρατών, κάτι που αντίκειται στην Καταστατική Χάρτα του ΟΗΕ. Επαναλαμβάνεται ότι σύμφωνα και με τα σχετικά Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας (ΣΑ) του ΟΗΕ δεν αναγνωρίζεται καμία άλλη κρατική οντότητα πλην της Κυπριακής Δημοκρατίας και τονίζεται ότι ενέργειες που συμβάλλουν με οποιονδήποτε τρόπο στην αναγνώριση της αποσχιστικής οντότητας δυναμιτίζουν τις προσπάθειες επανέναρξης των διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο του ΟΗΕ.
Τονίζεται εκ νέου η προσήλωση της ΕΕ στη συνολική διευθέτηση του Κυπριακού στη βάση μια περιεκτικής λύσης διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, σύμφωνα με τα σχετικά Ψηφίσματα του ΣΑ του ΟΗΕ, η οποία να είναι συμβατή με το κεκτημένο και τις αρχές της ΕΕ. Υπενθυμίζονται τα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου 2023. Τα εν λόγω Συμπεράσματα καλούν σε άμεση επανέναρξη των συνομιλιών και εκφράζουν την ετοιμότητα της ΕΕ να στηρίξει με όλα τα κατάλληλα μέσα όλα τα στάδια της υπό τον ΟΗΕ διαδικασίας την οποία η Τουρκία καλείται εκ νέου να δεσμευτεί και να στηρίξει, αποφεύγοντας, μεταξύ άλλων, μονομερείς ενέργειες. Επιπλέον, δίδεται φέτος ιδιαίτερη σημασία στον σεβασμό της εντολής της Ειρηνευτικής Δύναμης του ΟΗΕ (UNFICYP), ενώ καταγράφονται με λεπτομέρεια τα γεγονότα του Αυγούστου στην Πύλα και η συναντίληψη που έχει επιτευχθεί πρόσφατα.
Ως προς το μεταναστευτικό, καλείται η Τουρκία να εφαρμόσει τις σχετικές υποχρεώσεις της, στη βάση των Συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Οκτωβρίου 2021 (εφαρμογή Δήλωσης ΕΕ -Τουρκίας έναντι Κύπρου), ενώ αναφορά γίνεται και στο Σχέδιο Δράσης για τη μεταναστευτική οδό της Ανατολικής Μεσογείου που υιοθετήθηκε πρόσφατα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Τέλος, η φετινή Έκθεση δίδει ιδιαίτερη σημασία στη στάση της Τουρκίας στο Ουκρανικό υπογραμμίζοντας τις μη επαρκείς προσπάθειές της για αντιμετώπιση της παράκαμψης των κυρώσεων της ΕΕ και την εξαγωγή προϊόντων διττής χρήσης. Επιπλέον, καταγράφεται η απαράδεκτη στάση της χώρας έναντι της Χαμάς, η οποία αντίκειται στην θέση της ΕΕ που έχει καταδικάσει απερίφραστα την τρομοκρατική οργάνωση και τις ειδεχθείς πράξεις της.
Καταγράφονται, επίσης, η στήριξή της στην επίθεση του Αζερμπαϊτζάν εναντίον του Ναγκόρνο Καραμπάχ καθώς και τα συνεχή εμπόδια που θέτει στη συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ. Τα πιο πάνω στοιχεία συνέβαλαν εξάλλου στη διατήρηση ενός ιδιαίτερα χαμηλού ποσοστού ευθυγράμμισης της Τουρκίας με την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφαλείας της ΕΕ (μόλις 10%), ενώ σημειώνεται ότι η εξωτερική πολιτική της χώρας βρίσκεται συχνά σε σύγκρουση με αυτήν της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το Υπουργείο Εξωτερικών μελετά εις βάθος το περιεχόμενο της Έκθεσης και θα τοποθετηθεί δεόντως στο πλαίσιο των αρμόδιων θεσμικών οργάνων της ΕΕ εν όψει και της υιοθέτησης σχετικών Συμπερασμάτων τον προσεχή Δεκέμβριο από το Συμβούλιο της ΕΕ.
------------------
Τετάρτη, 08 Νοεμβρίου 2023