Δήλωση του Υπουργού Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Νίκου Χριστοδουλίδη, στο πλαίσιο της τριμερούς συνάντησης των Υπουργών Εξωτερικών Κύπρου, Ελλάδας και Ιορδανίας
Αμμάν, 8 Δεκεμβρίου 2020
Είναι πάντα με μεγάλη μου χαρά που επισκέπτομαι το Αμμάν, ιδιαίτερα όταν συναντώμαι με τόσο εκλεκτούς συναδέλφους, και θα ήθελα καταρχάς να εκφράσω τη βαθιά μου εκτίμηση στον Υπουργό Εξωτερικών της Ιορδανίας, τον καλό μου φίλο Ayman, για τη ζεστή φιλοξενία που προσφέρει σ΄εμάς και τις αντιπροσωπείες μας. Το γεγονός ότι οι τρεις μας στεκόμαστε εδώ, δίπλα-δίπλα, εν μέσω αυτής της πρωτόγνωρης πανδημίας, λέει πολλά για τη σημασία που αποδίδουμε στη συνεργασία μας.
Όπως ήδη αναφέρθηκε, η σημερινή συνάντηση με τον Ayman και τον Νίκο πραγματοποιείται στο πλαίσιο της ισχυρής τριμερούς συνεργασίας που έχουμε θεσμοθετήσει μεταξύ των χωρών μας. Είχαμε την ευκαιρία να αναθεωρήσουμε την πρόοδο που έχει ήδη επιτευχθεί, και πρωτίστως να εντατικοποιήσουμε τις προετοιμασίες για την επόμενη Διάσκεψη Κορυφής που αναμένεται να φιλοξενηθεί στην Αθήνα, το πρώτο εξάμηνο του 2021.
Επιπλέον, εξετάσαμε συγκεκριμένους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσαμε να ενισχύσουμε περαιτέρω και να επεκτείνουμε τη συνεργασία μας, στη βάση πάντα μιας θετικής ατζέντας, προς όφελος των λαών των χωρών μας, και με σκοπό την ενίσχυση της ειρήνης, της ασφάλειας, της σταθερότητας και της ευημερίας στην ευρύτερη περιοχή.
Σε αυτό το πλαίσιο, και δεδομένων των τρεχουσών συνθηκών, συμφωνήσαμε για την ανάγκη να επισπεύσουμε τη διοργάνωση κοινών, υψηλού επιπέδου συναντήσεων μεταξύ των τριών χωρών για θέματα εξωτερικής πολιτικής, άμυνας και ασφάλειας, καθώς και να επεκτείνουμε τη δομή της συνεργασίας μας για να συμπεριλάβουμε την οικονομική συνεργασία και το εμπόριο, με τη συμμετοχή και στις δύο περιπτώσεις των καθ'ύλην αρμόδιων συναδέλφων μας.
Ταυτόχρονα, είμαι πεπεισμένος ότι η ίδρυση μόνιμης γραμματείας για τον τριμερή μηχανισμό συνεργασίας μας, στη Λευκωσία, στις αρχές του έτους, θα λειτουργήσει ως καταλύτης για την εφαρμογή των αποφάσεών μας και την ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας. Είμαι ευγνώμων τόσο στον Ayman όσο και στον Νίκο που υποστηρίζουν αυτή την προσπάθεια και που ανταποκρίθηκαν θετικά στην πρόσκλησή μας διορίζοντας εθνικούς συντονιστές και εκπροσώπους στη Γραμματεία.
Εξάλλου, η συμμετοχή των τριών χωρών μας στο East Med Gas Forum, μαζί με άλλους περιφερειακούς εταίρους, είναι ένα λαμπρό παράδειγμα του τι μπορεί να επιτευχθεί μέσω του διαλόγου, της συναίνεσης και της συνεργασίας στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και του σεβασμού των αρχών της καλής γειτονίας. Αυτό είναι ένα μοντέλο που θα προσπαθήσουμε να προωθήσουμε με όλες τις ομονοούσες χώρες της περιοχής.
Αναγνωρίζοντας τις σημαντικές δυνατότητες που υπάρχουν για να αποκομίσουν οφέλη όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και η περιοχή στο σύνολό της, επιβεβαιώσαμε επίσης με τον Ayman και τον Νίκο την ετοιμότητά μας να επισκεφθούμε από κοινού το Ιράκ το συντομότερο δυνατόν, προκειμένου να συνεχίσουμε τις ευοίωνες συζητήσεις που είχαμε με τον Ιρακινό ομόλογό μας, με στόχο την επέκταση της συνεργασίας μας σε μορφή «3+1» με τη Βαγδάτη.
Ασφαλώς, ανταλλάξαμε επίσης απόψεις για τρέχουσες υποθέσεις κοινού ενδιαφέροντος, καθώς και για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι χώρες μας, χώρες της ευρύτερης περιοχής και πέραν αυτής.
Είχα, από την πλευρά μου, την ευκαιρία να ενημερώσω τους συναδέλφους μου για τις τελευταίες εξελίξεις σχετικά με το Κυπριακό και τις εν εξελίξει προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών με στόχο την επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων από το σημείο όπου η τελευταία διαδικασία είχε διακοπεί στο Κρανς Μοντάνα, στις οποίες είμαστε απόλυτα προσηλωμένοι.
Ταυτόχρονα, ενημέρωσα για τις συνεχιζόμενες παράνομες δραστηριότητες της Τουρκίας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και την ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα της Κύπρου, καθώς και επί του εδάφους, με το προκλητικό άνοιγμα από την Άγκυρα της περίκλειστης περιοχής των Βαρωσίων, κατά παράβαση του σχετικού Ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Συνεχίσαμε με μια πολύ ανοιχτή και εποικοδομητική ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και του Κόλπου, και για τις προοπτικές της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή και αναλύσαμε τις θέσεις μας για ορισμένα περιφερειακά ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος, όπως η κατάσταση στη Συρία, καθώς και στη Λιβύη.
Περαιτέρω προβήκαμε σε επισκόπηση της τρέχουσας κατάστασης των σχέσεων ΕΕ-Ιορδανίας. Ο Νίκος και εγώ τονίζουμε από κοινού για άλλη μια φορά ότι βλέπουμε την Ιορδανία ως έναν ζωτικής σημασίας εταίρο για την ΕΕ, ως πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή και πέραν αυτής. Ο υπεύθυνος τρόπος με τον οποίο η Ιορδανία αντιμετώπισε τις τεράστιες μεταναστευτικές πιέσεις - χωρίς να επιδιώκει να εργαλειοποιήσει τον πόνο των προσφύγων και των μεταναστών για δικό της όφελος, όπως έχουν πράξει άλλες χώρες - είναι μόνο ένα παράδειγμα του ρόλου που διαδραματίζει. Συνεπώς, παραμένουμε πλήρως προσηλωμένοι στη δέσμευσή μας να συνεχίσουμε από την πλευρά μας, να υποστηρίζουμε ενεργά την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της Ιορδανίας, σε διμερές, τριμερές και ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως έχουμε κάνει μέχρι τώρα.
Σε αυτό το πλαίσιο, χαιρετίζουμε την εκταμίευση στις 25 Νοεμβρίου 250 εκατομμυρίων ευρώ για την Ιορδανία στο πλαίσιο της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της ΕΕ, την οποία υποστήριξαν σθεναρά η Ελλάδα και η Κύπρος. Όπως ανέφερα, στην ΕΕ, εκφράζουμε πάντοτε εμφατικά τις θέσεις μας, επιχειρηματολογώντας υπέρ της ανάγκης περαιτέρω ενίσχυσης των σχέσεων ΕΕ-Ιορδανίας. Ο καθοριστικός ρόλος της Ιορδανίας στην περιοχή πρέπει να αντικατοπτρίζεται στην υποστήριξη που λαμβάνει από τις Βρυξέλλες, αλλά και στην περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας σε θέματα περιφερειακής και εξωτερικής πολιτικής.
Σε διμερές επίπεδο, είμαι στην ευχάριστη θέση να σημειώσω ότι, όπως έχει ήδη ανακοινωθεί, η Κύπρος θα χρηματοδοτήσει δύο εκστρατείες ευαισθητοποίησης από την Ιορδανική Εθνική Επιτροπή για τις Γυναίκες κατά το έτος 2021, καθώς και αριθμό άλλων σημαντικών έργων που δεν έχουν ακόμη καθοριστεί. Ταυτόχρονα, ανταποκρινόμενη στην πληθώρα των προκλήσεων στο σημερινό διεθνές περιβάλλον και αναγνωρίζοντας τον ρόλο της Ιορδανίας στη διατήρηση της σταθερότητας στην περιοχή, η Κύπρος έχει τριπλασιάσει τη συμβολή της στην Υπηρεσία Αρωγής και Έργων των Ηνωμένων Εθνών (UNRWA) για το 2020.
Είμαι αισιόδοξος ότι η επικείμενη υπογραφή της διμερούς συμφωνίας για την αποφυγή της διπλής φορολογίας, καθώς και την κατηγοριοποίηση της Ιορδανίας στις χώρες από τις οποίες θα επιτρέπονται τα ταξίδια προς την Κύπρο από τις 15 Ιανουαρίου, θα δώσει νέα δυναμική ώθηση στη διμερή μας σχέση και θα δημιουργήσει ευνοϊκές συνθήκες για να προχωρήσουμε ολοταχώς όταν η πανδημία αρχίσει να υποχωρεί.
Κλείνοντας, θα ήθελα να επαναλάβω το μήνυμα που έστειλαν οι καλοί συνάδελφοι και φίλοι δίπλα μου: οι δεσμοί και η συνεργασία μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας και Ιορδανίας είναι ιστορικά ισχυροί, και γίνονται ισχυρότεροι, πιο δομημένοι και πιο ουσιαστικοί κάθε μέρα. Είμαστε απόλυτα προσηλωμένοι στη δέσμευσή μας για συνεχή ανάπτυξή τους, προς όφελος των λαών των χωρών μας, αλλά και για το μέλλον της περιοχής μας στο σύνολό της.
Σε ευχαριστώ για άλλη μια φορά, αγαπητέ Ayman, για την εξαιρετική φιλοξενία.